23 września 2024 roku o godz. 14,00 na warszawskim Czerniakowie u zbiegu ulic Solec i Wilanowskiej uczciliśmy pamięć błogosławionego ks. Józefa Stanka SAC, jednego z kapelanów Powstania Warszawskiego, męczennika II wojny światowej.
– Ksiądz Józef Stanek dobrze wypełnił słowa Ewangelii, iż nie ma większej miłości nad tę, jeśli ktoś życie swoje oddaje za swoich przyjaciół
– powiedział w swoim wystąpieniu, doradca prezesa IPN Jan Józef Kasprzyk.
Zaznaczył także, że ksiądz Stanek wykazał się niezwykłą odwagą i poświęceniem, pozostając ze swoimi towarzyszami broni do samego końca. Choć miał możliwość ucieczki na prawobrzeżną Warszawę, wolną już od niemieckich wojsk, zdecydował się oddać swoje miejsce w ewakuacyjnym pontonie rannemu koledze z oddziału. Zamiast ratować własne życie, wybrał pozostanie z powstańcami, których wspierał duchowo i moralnie w najtrudniejszych chwilach.
W 80. rocznicę męczeńskiej śmierci błogosławionego ks. Józefa Stanka ps. „Rudy”, kapelana Zgrupowania Armii Krajowej „Kryska” przedstawiciele Instytutu Pamięci Narodowej, Instytutu Historycznego NN im. Andrzeja Ostoja Owsianego oraz Parafii Świętego Wincentego Pallotiego w Warszawie złożyli kwiaty pod pomnikiem znajdującym się w miejscu stracenia błogosławionego ks. Stanka przez Niemców.
Centralną częścią uroczystości kościelnych była Eucharystia, której przewodniczył i homilię wygłosił Jego Ekscelencja ks. Romuald Kamiński, biskup warszawsko-praski.
W homilii ukazał jak słowa Ewangelii wypełniły się w życiu bł. Józefa Stanka i zaprosił słuchaczy do naśladowania mężnej i bohaterskiej postawy kapelana Powstania Warszawskiego.
Uroczystości uświetnił Reprezentacyjny Zespół Artystyczny Wojska Polskiego dając koncert pieśni wojskowych.
W obchodach wzięli udział, poczty sztandarowe oraz grono wiernych.
Organizatorami uroczystości byli: Instytut Pamięci Narodowej, Proboszcz Parafii pw. św. Wincentego Pallottiego w Warszawie – ks. Sławomir Radulski SAC oraz Instytut Historyczny NN im. Andrzeja Ostoja Owsianego.
***
Ksiądz Józef Stanek urodził się 3 grudnia 1916 roku w Łapszach Niżnych na Spiszu. Po śmierci rodziców trafił do pallotyńskiego gimnazjum w Wadowicach, a następnie wstąpił do Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego (pallotynów), gdzie przyjął święcenia kapłańskie w 1941 roku. Podczas II wojny światowej zaangażował się w pomoc dla ludności cywilnej oraz działalność konspiracyjną w Warszawie.
W sierpniu 1944 roku, w czasie Powstania Warszawskiego, pełnił posługę jako kapelan zgrupowania „Kryska” pod pseudonimem „Rudy”. Był niezwykle oddany powstańcom, udzielając sakramentów, wspierając duchowo i organizując pomoc medyczną. Pod koniec walk na Czerniakowie zrezygnował z możliwości przeprawy pontonowej na drugi brzeg Wisły, oddając swoje miejsce ciężko rannemu powstańcowi Wojciechowi Zabłockiemu, pozostając do końca z walczącymi. 23 września 1944 roku został schwytany przez Niemców, torturowany, a następnie publicznie powieszony na własnej stule.
Jego heroiczna postawa stała się symbolem poświęcenia i odwagi kapelanów wojennych. W 1999 roku ks. Józef Stanek został beatyfikowany przez papieża Jana Pawła II jako jeden ze 108 błogosławionych męczenników II wojny światowej. Jego pamięć jest wciąż żywa jako przykład patriotyzmu i wierności ideałom chrześcijańskim.