Ładowanie Wydarzenia

W dniu 26 września 2024 roku w Ambasadzie Rzeczypospolitej Polskiej w Królestwie Szwecji w Sztokholmie za działalność w Opozycji Antykomunistycznej odznaczeniami państwowymi zostali uhonorowane osoby zasłużone dla naszej niepodległości i wolności.

Z rekomendacji Instytutu Historycznego NN im. Andrzeja Ostoja Owsianego odznaczeni zostali;

Zbigniew Andrzej Rybarkiewicz – Krzyżem Oficerskim Orderu Zasługi RP

Zbigniew Rybarkiewicz – od 26 do 31 VIII 1980 członek Komisji Solidarności w zakładzie, emisariusz do gdańskiego MKS, skąd przekazał do Łodzi informację o podpisaniu porozumienia gdańskiego. Od IX 1980 w „Solidarności”; członek Komitetu Założycielskiego, następnie skarbnik KZ, 5 IX 1980 współzałożyciel MKZ w Łodzi, współorganizator struktur zakładowych „S” tamże. 1980–1981 współorganizator służb porządkowo-ochronnych przy MKZ/ZR Ziemi Łódzkiej. 29 IV 1981 współzałożyciel, od XI przewodniczący Komitetu Obrony Więzionych za Przekonania w Łodzi. 25 VI 1981 – IV 1988 członek Konfederacji Polski Niepodległej, organizator jej łódzkich struktur, od VIII 1981 na czele Kierownictwa Akcji Bieżącej KPN Okręgu III Łódź. X 1981 organizator wydawania niezależnego pisma „Wolna Polska”. 4 XII 1981 kierował 1,5-godzinną akcją protestacyjną „Nie ma porozumienia przez kraty więzienia”, zorganizowaną przed Domem Handlowym Central w Łodzi.

14 XII 1981 Przewodniczący Komisji Solidarności w zakładzie a następnie w podziemiu.

26 XII zwolniony z pracy. 31 XII zatrzymany, 1 I 1982 aresztowany, osadzony w Areszcie Śledczym w Łodzi, 27 I 1982 skazany przez Sąd Pomorskiego Okręgu Wojskowego w Bydgoszczy na 1,5 roku pozbawienia wolności, osadzony w Zakładzie Karnym w Łodzi i Hrubieszowie (prowadził głodówki w sprawie statusu więźnia politycznego), 1 VII 1983 zwolniony. 1983 organizator poligrafii KPN w Łodzi. 1983–1986 uczestnik spotkań Duszpasterstwa Środowisk Twórczych w kościele NSJ (oo. jezuici) w Łodzi. 1983 inicjator wydania (z Pawłem Wielechowskim), pierwszej publikacji łódzkiego KPN – Zagroda Matriony Aleksandra Sołżenicyna. 1984 dwukrotnie zatrzymany; inicjator wydania albumu z fotografiami Kronika bezprawia. 1 maj 1984 oraz dwuczęściowego albumu fotograficznego Katyń (cz 1. VII 1984, cz. 2. IX 1984). VI 1984 organizator i uczestnik druku ulotek wzywających do uwolnienia więźniów politycznych. VIII 1984 na polecenie Leszka Moczulskiego twórca (z Pawłem Wielechowskim) zaplecza organizacyjnego dla druku w Łodzi podziemnego pisma „Droga”. 22 XII 1984 uczestnik II Kongresu KPN w Warszawie, członek Rady Politycznej KPN, szef Obszaru III. 9 III 1985 zatrzymany po wpadce drukarni „Drogi”, poddany rewizji, 12 III 1985 przesłuchiwany w KG MO w Warszawie w ramach śledztwa przeciwko kierownictwu KPN. Pod koniec 1985 redaktor (z Aleksandrą Kozłowską) zbioru dowcipów politycznych Kto prosił ruskie (Wydawnictwo Polskie). Od 6 VIII 1986 na emigracji w Szwecji, gdzie współpracował z P. Wielechowskim, prowadzącym Biuro Zagraniczne KPN w Karlstad, Od X 2013 na emeryturze.

7 VIII – 15 IX 1981 rozpracowywany przez Wydz. IIIA KW MO w Łodzi w ramach SOS krypt. Marsz; 30 XII 1981 – 15 IV 1982 przez Wydz. V w ramach SOR krypt. Próba; 10 IX 1987 – 5 IX 1988 przez Wydz. III WUSW w ramach SOR krypt. Ekipa.

Krystyna Elżbieta Rydczak-Rybarkiewicz – Krzyżem Wolności i Solidarności

Krystyna Rydczak-Rybarkiewicz we wrześniu roku 1980 była jedną z inicjatorek powstania NSZZ Solidarność w Dziale Biletowym w Miejskim Przedsiębiorstwie Komunikacyjnym w Łodzi. Następnie została wybrana na vice-przewodniczącą Komisji Wydziałowej oraz Komisji Zakładowej NSZZ Solidarność w MPK w Łodzi. Wtedy też poznała swojego przyszłego męża Zbigniewa Rybarkiewicza, wówczas działacza Solidarności w MPK w Łodzi oraz w Międzyzakładowym Komitecie Założycielskim w Łodzi, z którym zawarłam małżeństwo w grudniu 1984 roku.

Po wprowadzeniu stanu wojennego nie przerwała działalności, brała wielokrotnie udział w  demonstracjach i manifestacjach organizowanych przez podziemną Solidarność czy KPN, kolportowała ulotki i prasę podziemną.

Jesienią 1983 roku Zbyszek Rybarkiewicz zaangażował ją do przepisania na matrycach białkowych. Dostarczył jej maszynę do pisania matryce białkowe oraz papier. Gotowe napisane matryce lub teksty przekazywała dalej łączniczce Pawła Wielechowskiego Dorocie Derek i szły one do druku w drugim obiegu.

W grudniu 1984 pobraliśmy się ze Zbyszkiem Rybarkiewiczem.

Ponieważ Zbyszek był aktywnym działaczem Konfederacji Polski Niepodległej, nasze mieszkanie było czasami miejscem spotkań działaczy i kontaktów ale stało się też celem nękających ataków ze  strony Służby Bezpieczeństwa. Kilkakrotnie przeprowadzano w mieszkaniu na Więckowskiego 80 w Łodzi  rewizję, by następnie zabrać z domu ją i Zbyszka, przewieźć na Komendę Wojewódzką MO przy ul. Lutomierskiej, gdzie po kilku godzinach zatrzymania i przesłuchaniach zwalniano ją do domu. Podobnie zdarzało się również w mieszkaniu Zbyszka Rybarkiewicza na ul. Obrońców Stalingradu 25, gdzie SB kilkakrotnie przeprowadziła rewizję, przewiozła ją i Zbyszka na KWMO przy ul. Lutomierskiej by następnie po kilku godzinach zatrzymania i próbach przesłuchań zwolnić ją.

W sierpniu 1986 wyjechali z mężem Zbyszkiem Rybarkiewiczem i córką Katarzyną do Szwecji. Osiedlili się w Karlstad gdzie miało swą siedzibę Biuro Zagraniczne Konfederacji Polski Niepodległej prowadzone przez Pawła Wielechowskiego. Wraz z mężem włączyli się w pracę biura pomagając w wydrukach (między innymi – „Gazeta Polska”, „Kto prosił ruskie”) oraz wysyłkach do biur polonii w innych krajach świata zachodniego.

[Szczegółowe dane na temat pierwszych działań wydawniczych łódzkiej Konfederacji Polski Niepodległej oraz wsparcia ze Szwecji patrz: „Łódzka KPN”. Od PRL do Niepodległości, pod red. K. Chylak, M. Michalik, Łódź 2012 – artykuły: Z. Rybarkiewicz,

Wspomnienia; M. Michalik, Wydawnictwo Polskie 1983-1990, oraz zdjęcia 17, 25-26 oraz fotografie Konfederatów s. 351-352. Wszystkie materiały i opisy w wyżej wymienionej publikacji).

Dodatkowo na temat Krystyny Rybarkiewicz: K. Chylak, M. Michalik, „Paweł Wielechowski 1953-2013, Opozycjonista, związkowiec, wydawca, emigrant”, Warszawa 2017, ss. 99, 116].

Jolanta Ewa Wielechowska – Krzyżem Wolności i Solidarności

Jolanta Wielechowska od 1980 roku była związana z „Solidarnością” i chociaż nie była formalnie działaczem to ze względu na zaangażowanie męża Pawła Wielechowskiego, który był między innymi; Delegatem na I WZD Regionu Ziemia Łódzka, następnie Członkiem Prezydium Zarządu Regionu Łódzkiego (odpowiedzialnym za poligrafię i kolportaż) siłą rzeczy brała udział w działalności i życiu tego ruchu.

13 grudnia 1981 roku kiedy jej mąż jako uczestnik druku w siedzibie Zarządu Regionu ulotki sygnowanej przez Andrzeja Słowika i Jerzego Kropiwnickiego, wzywającej do strajku generalnego został zatrzymany a następnie internowany i przetrzymywany w Ośrodku Odosobnienia w Łęczycy i Łowiczu do marca 1982 roku, Jolanta byłam łącznikiem (przekazywała informacje i zalecenia) pomiędzy Pawłem a innymi działaczami Solidarności którzy się urywali. W latach 1982–1984 kiedy mąż był członkiem Tajnego Tymczasowego Zarządu Regionu pomagała mu organizując miejsca na spotkania, lokale kontaktowe przekazywała informacje i polecenia innym członkom struktury podziemia.

Od 1983 roku kiedy mąż związał się z Konfederacją Polski Niepodległej i zaczął organizować Wydawnictwo Polskie KPN pomagała mu przenosząc albo odbierając materiały poligraficzne (płótno sitodrukowe, diapozytywy, farbę itp.) oraz podziemne pisma (między innymi „Gazeta Polska KPN”, „Droga”) na lokale kontaktowe. Jednym z tych miejsc było mieszkanie Melanii Wielechowskiej (mama Pawła – odznaczona za działalność Krzyżem Wolności i Solidarności) na ulicę Gdańską. Wiedziała wówczas, że materiały trafiają do bezpośrednich wykonawców (drukarzy, fotografa i maszynistki przepisującej teksty) w tym do zastępcy Pawła – Marka Michalika, Wiesława Żyżniewskiego czy do Piotra Kluszczyńskiego. Po kolejnym aresztowaniu Pawła w marcu 1984 roku i osadzeniu go Areszcie Śledczym w Łodzi pełniła (tak jak podczas jego internowań) rolę łącznika z ludźmi struktury podziemnej którą zbudował.

W czerwcu 1985 roku całą rodziną zmuszeni byli (bilet w jedną stronę) do emigracji do Szwecji.

Nie zaprzestali z mężem pracy na rzecz wolej i niepodległej Polski. Paweł Wielechowski został organizatorem i kierownik Biura Zagranicznego Konfederacji Polski Niepodległej na Skandynawię które funkcjonowało w ich mieszkaniu w Karlstad aż do lat 90-tych. Organizował środki finansowe na działalność podziemną, przerzuty sprzętu poligraficznego do kraju, przedruki dokumentów programowych i wydawnictw KPN które rozsyłali do Polonii na świecie. Po latach (w2009 roku) okazało się – według  oceny Łódzkiego Oddziału IPN – że było to (poza przedstawicielstwami Solidarności) najbardziej prężnie działające biuro zagraniczne opozycji.

 

Data rozpoczęcia - Data zakończenia

wrz 26, 2024 - wrz 26, 2024

Czas rozpoczęcia - Czas zakończenia

00:00 - 23:59